توضیحات
نظرية مجموعه فازي در سال 1965 توسط پروفسور لطفي عسگرزاده، دانشمند ايراني تبار و استاد دانشگاه بركلي آمريكا عرضه شد. واژه فازي در فرهنگ لغت آكسفورد به صورت مبهم، گنگ و نادقيق تعريف شده است. استفاده از اين مدل براي زماني که داده ها مبهم، غيرقطعي و نادرست است مناسب مي باشد.
نظريه فازي شامل چهار گام فازي سازي، پايگاه قوانين فازي، موتور استنتاج فازي و غير فازي سازي مي باشد.
مقایسه منطق فازی و لاجیک توسط پرفسور لطفی زاده:
منطق کلاسیک شبیه شخصی است که بایک لباس رسمی مشکی، بلوز سفید آهاردار، کروات مشکی، کفش های براق و غیره که به یک مهمانی رسمی آمده است و منطق فازی تا اندازه ای شبیه فردی است که با لباس غیررسمی، شلوارجین، تی شرت و کفشهای پارچه ای به همان مهمانی آمده است. این لباس را درگذشته نمی پذیرفتند ، اما امروز جور دیگری است .
تعریف سیستمهای فازی و انواع آن
واژه فازی در فرهنگ لغت آکسفورد به صورت مبهم، گنگ و نادقیق تعریف شده است. اگر بخواهیم نظریة مجموعههای فازی را تعریف کنیم، باید بگوییم که نظریهای است برای اقدام در شرایط عدم اطمینان؛ این نظریه قادر است بسیاری از مفاهیم و متغیرها و سیستمهایی را که نادقیق هستند، صورتبندی ریاضی ببخشد و زمینه را برای استدلال، استنتاج، کنترل و تصمیمگیری در شرایط عدم اطمینان فراهم آورد.
چرا سیستمهای فازی:
دنیای واقعی ما بسیار پیچیدهتر از آن است که بتوان یک توصیف و تعریف دقیق برای آن به دست آورد؛ بنابراین باید برای یک مدل، توصیف تقریبی یا همان فازی که قابل قبول و قابل تجزیه و تحلیل باشد معرفی شود.
با حرکت به سوی عصر اطلاعات، دانش و معرفت بشری بسیار اهمیت پیدا میکند. بنابراین ما به فرضیهای نیاز داریم که بتواند دانش بشری را به شکلی سیستماتیک فرموله کرده و آن را به همراه سایر مدلهای ریاضی در سیستمهای مهندسی قرار دهد.
سیستمهای فازی چگونه سیستمهایی هستند؟
سیستمهای فازی، سیستمهای مبتنی بر دانش یا قواعد میباشند؛ قلب یک سیستم فازی یک پایگاه دانش است که از قواعد اگر ـ آنگاه فازی تشکیل شده است.
یک قاعده اگر ـ آنگاه فازی، یک عبارت اگر ـ آنگاه است که بعضی کلمات آن به وسیله توابع تعلق پیوسته مشخص شدهاند.
مثال:
اگر سرعت خودرو بالاست، آنگاه نیروی کمتری به پدال گاز وارد کنید.
کلمات «بالا» و «کم» به وسیله توابع تعلق مشخص شدهاند؛
مثال:
فرض کنید میخواهیم کنترلکنندهای طراحی کنیم که سرعت خودرو را به طور خودکار کنترل کند. راهحل این است که رفتار رانندگان را شبیهسازی کنیم؛ بدین معنی که قواعدی را که راننده در حین حرکت استفاده میکند، به کنترلکنندة خودکار تبدیل نماییم.
در صحبتهای عامیانه رانندهها در شرایط طبیعی از 3 قاعده زیر در حین رانندگی استفاده میکنند:
اگر سرعت پایین است، آنگاه نیروی بیشتری به پدال گاز وارد کنید.
اگر سرعت متوسط است، آنگاه نیروی متعادلی به پدال گاز وارد کنید.
اگر سرعت بالاست، آنگاه نیروی کمتری به پدال گاز وارد کنید.
به طور خلاصه، نقطة شروع ساخت یک سیستم فازی به دست آوردن مجموعهای از قواعد اگر ـ آنگاه فازی از دانش افراد خبره یا دانش حوزه مورد بررسی میباشد؛ مرحلة بعدی، ترکیب این قواعد در یک سیستم واحد است.
انواع سیستمهای فازی
سیستمهای فازی ممدانی
سیستمهای فازی تاکاگی ـ سوگنوکانگ (TSK)
سیستمهای نروفازی
سیستم فازی ممدانی
موتور استنتاج فازی، این قواعد را به یک نگاشت از مجموعههای فازی در فضای ورودی به مجموعههای فازی و در فضای خروجی بر اساس اصول منطق فازی ترکیب میکند.
مشکل اصلی در رابطه با سیستمهای فازی ممدانی این است که ورودیها و خروجیهای آن مجموعههای فازی میباشند. درحالی که در سیستمهای مهندسی، ورودیها و خروجیها متغیرهایی با مقادیر حقیقی میباشند.
برای حل این مشکل، تاکاگی سوگنو و کانگ، نوع دیگری از سیستمهای فازی معرفی کردهاند که ورودیها و خروجیهای آن متغیرهایی با مقادیر واقعی هستند.
سیستم فازی تاکاگی ـ سوگنو و کانگ
بدین ترتیب قاعده فازی از یک عبارت توصیفی با مقادیر زبانی، به یک رابطة ساده تبدیل شده است؛ به طور مثال در مورد خودرو میتوان اعلام کرد که اگر سرعت خودرو X باشد، آنگاه نیروی وارد بر پدال گاز برابر Y=CX میباشد.
مشکلات عمدة سیستم فازی TSK عبارت است از:
بخش «آنگاه» قاعدة یک فرمول ریاضی بوده و بنابراین چهارچوبی را برای نمایش دانش بشری فراهم نمیکند.
این سیستم دست ما را برای اعمال اصول مختلف منطق فازی باز نمیگذارد و در نتیجه انعطافپذیری سیستمهای فازی در این ساختار وجود ندارد.
برای حل این مشکلات نوع سومی از سیستمهای فازی یعنی سیستم فازی با فازیسازها و غیر فازیسازها مورد استفاده قرار گرفت.
زمینههای تحقیق عمده در نظریه فازی
منظور از نظریه فازی، تمام نظریههایی است که از مفاهیم اساسی مجموعههای فازی یا توابع تعلق استفاده میکنند. مطابق شکل، نظریه فازی را میتوان به پنج شاخة عمده تقسیم کرد که عبارتند از:
ریاضیات فازی
مفاهیم ریاضیات کلاسیک، با جایگزینی مجموعههای فازی با مجموعههای کلاسیک توسعه پیدا کرده است.
منطق فازی و هوش مصنوعی
که در آن منطق کلاسیک تقریبهایی یافته و سیستمهای خبره بر اساس اطلاعات و استنتاج تقریبی توسعه پیدا کرده است.
سیستمهای فازی
سیستمهای فازی که شامل کنترل فازی و راهحلهایی در زمینة پردازش سیگنال و مخابرات میباشد.
عدم قطعیت و اطلاعات
انواع عدم قطعیتها را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد.
تصمیمگیری فازی
مسائل بهینهسازی را با محدودیتها در نظر میگیرد.
سرفصل های فیلم آموزشی : ( صفر تا صد فازی )
مقدمه
تاریخچه سیستم های فازی
شروع ایده منطقی فازی از کجا بود ؟
Human reasoning چیست ؟
مفهوم درجه و truth table
کار منطق فازی چیست؟
مفهوم قانون ها rule در فازی
توضیح بلوک دیاگرام سیستم فازی
تفاوت crisp value و fuzzy value
توضیح fuzzy inference system (FIS)
تشریح کامل یک مثال از سیستم فازی
مفهوم fuzzy set
درجه عضویت membership degree
مثالی از fuzzy set
تفاوت classical set و fuzzy set
reasoning در منطق فازی
منطق دودویی Boolean
مفهوم تابع عضویت membership function
تابع عضویت دو سطحی
تابع عضویت پیوسته
تفسیر ورودی دارای چند تابع عضویت
انواع توابع عضویت در متلب MATLAB
تابع عضویت triangular و trapezoidal و گایوسین و سیگمویید
پارامترهای ورودی توابع عضویت
عملیات فازی
AND و OR و NOT فازی
Fuzzy truth table
منطق چند مقداری
قوانین فازی چگونه تعیین می شوند؟
مفهوم antecedent و consequent
عکس فازی defuzzifier
implication
یک مثال بلوک دیاگرامی از سیستم فازی
کاربردهای منطق فازی
تشریح fuzzy inference system
ورودی فازی
عملیات فازی
عملیات implication
عملیات aggregation
عملیات defuzzification
برنامه نویسی متلب سیستم های فازی نوع 1
یک مثال ساده
مراحل طراحی یک سیستم فازی
بازه تغییرات ورودی
طراحی سیستم فازی از طریق GUI
انواع سیستم های فازی
ممدانی و تاکاگی سوگنو
دستور fuzzyLogicDesigner
تنظیم توابع عضویت ورودی در متلب
توضیح پنجره تعریف توابع عضویت
تنظیم دستی توابع عضویت
تنظیم پارامتری توابع عضویت
تخصیص نام به ورودی ها و خروجی ها
تنظیم بازه تغییرات range
نامگذاری توابع عضویت
تعریف قوانین rules
اضافه کردن rule
حذف rule
تغییر rule
مفهوم connection در rule
مفهوم not در rule
مفهوم وزن weight در rule
مشاهده surface در سیستم فازی
تنظیم ورودی X و ورودی Y
مشاهده گرافیکی rule در متلب MATLAB
ذخیره یک سیستم فازی
پسوند fis در متلب
باز کردن یک سیستم فازی ذخیره شده
اضافه کردن ورودی input
اضافه کردن خروجی output
انواع توابع عضویت دیگر در سیستم فازی
Trimf و trapmf و gbelmf و gaussmf و gauss2mf و sigmf و dsigmf و psigmf و pimf و smf و zmf
مشاهده surface سه بعدی
تنظیم surface سه بعدی
تغییر دستی فایل fis
اضافه کردن یک تابع عضویت به ورودی در فایل fis
توضیح یک فایل fis خط به خط
تنظیم rule به صورت اعداد
ساخت سیستم فازی در متلب از طریق کدنویسی
دستور newfis
دستور addvar
دستور addmf
دستور addrule
تعریف دستی rule ها
اعمال ورودی به سیستم فازی
دستور readfis
دستور evalfis
کدنویسی توابع عضویت در متلب
محصولات مرتبط
رضایی –
سلام
به سوال از خدمتتون داشتم .
یکی از مشکلات موجود در مباحث منطق فازی بویژه در حوزه علوم انسانی تعیین نقاط شکست در اشکال مثلثی و غیره است . به زبان ساده تر اینکه اعداد تعلق گرفته به مثلا شکل مثلثی (حد پایین و بالا و..) چه جوری بدست می آیند . آیا شما در این فیلم مثال هاتون از مثال های خود متلب است یا بر اساس داده های واقعی و خارج از متلب به تعیین نقاط شکست پرداخته اید ؟ چون اگه بر اساس مثال های خود متلب باشه نواوری صورت نگرفته و از شما خواهش میکنم با داده های واقعی کار کنید تا قابل استفاده باشه
ایران متلب –
سلام
تعیین نقاط شکست در توابع عضویت به راحتی قابل محاسبه است. به هر مجموعه در فازی ، نقطه شکست گفته می شود.
ما در این فیلم آموزشی از مثالهای خارج از خود متلب استفاده کردیم.
علی –
باسلام
این مجموعه آموزشی وسری 2 و نوروفازی هرکدام چند ساعت هستند؟
ایران متلب –
با سلام
کل مجموعه 8 ساعت می باشد
مهتاب –
با سلام data مدل من از نوع رستر فایل هستش و می خواهم از روش استنتاج ممدانی استفاده کنم آیا در این محصول این روش به خوبی تشریح شده است و به کار مدل من خواهد آمد؟ با تشکر
ایران متلب –
با سلام و احترام
بله در این فیلم روش استنتاج ممدانی به خوبی تشریح شده و نحوه استفاده به عنوان مدل هم توضیح داده شده است .
هدی –
سلام
واقعا فیلم آموزشی خوبی بود
هم قسمت تئوری و هم قسمت برنامه نویسی متلب
دستتون درد نکنه
بیراوند –
با سلام و تشکر
کل مجموعه فاز شامل فاز 1،2 و نروفازی عالی بود
ماهان –
با سلام
من خرید کردم خیلی خوب بود.
معصومه زارع –
آیا فیلم آموزشی راجب سیستم فازی لارسن دارید؟
ایران متلب –
سلام
بنا بر دانش بنده این سیستم های فازی را می توانید با تعیین نوابع عضویت و قوانین ایجاد کنید لذا شما پیاده سازی سیستم های فازی در متلب را یاد بگیرید و سپس پیاده سازی سیستم فازی لارسن را انجام دهید.
سینا –
باسلام و احترام وقت بخیر
ببخشید می خواستم بپرسم که برای پیاده سازی منطق فازی و نروفازی، توصیه شما استفاده از متلب است یا پایتون؟
ایران متلب –
با سلام
سوال شما مثل این است که بگویید من میخواهم یک تکه گوشت را برای کباب تکه تکه کنم، حالا از چاقو استفاده کنم یا ساتور؟ هیچ فرق خاصی نداره باید ببینید الان در دسترستون چی هست و با کدومش بهتر می تونید کار کنید. اگر کسی کار با ساتور بلد نباشه، بهتره استفاده نکنه چون ممکنه به خودش یا بقیه صدمه بزنه.
پایتون و متلب هم قضیه اش همینه. اگر پایتونتون خوبه پس پایتون، اما اگر متلبتون خوبه متلب.
ولی در کل ، متلب در سیستم فازی خیلی قویتره. چون پولیه و اشخاص خبره تولباکسش را نوشتند و user friendly تر هست.